W naszej szkole realizowany jest program „Aktywny powrót do szkoły” – projekt MEN.

Celem projektu jest poprawa wydolności oddechowej i monitoring stanu kondycji fizycznej dzieci oraz wsparcie uczniów w powrocie do pełnej sprawności fizycznej po długotrwałym okresie nauki zdalnej.

Od 13 września rozpoczynają się zajęcia w ramach „Sport Klubu” w klasie II, a w kolejnych tygodniach dołączy klasa I i III.

Behawioralne objawy trudności psychicznych związanych z pandemią

Pandemia koronawirusa i wynikająca z niej konieczność nauki zdalnej stanowiły dla wielu dzieci sytuację trudną, a nawet kryzysową. Jej nietypowy charakter, wiele wątpliwości i pytań, z których część pozostała bez jednoznacznej odpowiedzi (sprzeczne opinie ekspertów i pseudoekspertów medycznych w mediach, niemożność uzyskania wyjaśnienia nawet w kręgu najbliższej rodziny) przyczyniły się do dezorientacji i zagubienia dzieci. Nawet najmłodsi uczniowie zdawali sobie sprawę z powagi sytuacji – słysząc rozmowy otoczenia czy przechodząc na zdalną formę nauki w marcu 2020 roku. U wielu z nich zostało wyraźnie zachwiane poczucie bezpieczeństwa. Dramatycznym tego wskaźnikiem jest to, że – jak wynika z danych małopolskiej policji – o jedną trzecią (w porównaniu z pierwszym kwartałem 2020 roku) wzrosła liczba dzieci i nastolatków, które pomiędzy styczniem a końcem marca 2021 próbowały targnąć się na swoje życie. Nie wszystkie jednak tak samo odczuły tę sytuację. Są uczniowie, którzy dobrze poradzili sobie w czasie zdalnego nauczania, a nawet byli z niego zadowoleni. Jest też grupa uczniów, u których zdalna nauka, oddzielenie od grupy rówieśniczej spowodowało negatywne konsekwencje natury psychologicznej czy społecznej np. lęk czy objawy depresyjne.

Grupą szczególnie narażoną na negatywne skutki nauki online są uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych, zwłaszcza ci, dla których bezpośredni kontakt z grupą rówieśniczą pełni funkcje terapeutyczne, jak również ci, którzy w szkole potrzebowali pomocy nauczyciela wspomagającego, a podczas zdalnej formy nauczania tego typu pomoc była ograniczona lub całkiem niedostępna. W tym kontekście należy także wskazać na uczniów o „wrażliwej osobowości” – podatnych na negatywne bodźce czy traumatyczne wydarzenia, zagrożonych ryzykiem zaburzeń lękowych. U niektórych uczniów pojawił się czy nasilił lęk przed chorobami w ogóle, bakteriami, zarazkami, zwłaszcza u dzieci czy młodzieży już wcześniej wykazującej objawy zaburzeń obsesyjno-kompulsyjnych. Szczególnej uwagi wymagają także ci uczniowie, którzy chorowali na COVID i odczuwali bądź nadal odczuwają negatywne konsekwencje przebytej choroby. Dzieci z rodzin dysfunkcyjnych uczestnicząc w zajęciach zdalnych przebywały przez cały dzień w domu, gdzie mogły być narażone na negatywne doświadczenia, np. przemoc ze strony rodziców. Nie można więc z góry założyć jak uczniowie zareagowali na formę zdalnej nauki. Bazując na koncepcji stresu Richarda Lazarusa ostatnie 12 miesięcy można traktować w kategorii:

1. straty – dzieci utraciły bezpośredni kontakt z kolegami, rodzice mogli utracić pracę, ktoś bliski zmarł na skutek epidemii,
2. zagrożenia – obawiały się zachorowanie, utraty pracy przez rodziców, nieznanej przyszłości z koronawirusem,
3. wyzwania – próbowały aktywnie odnaleźć się w nowej sytuacji.

Nasze oddziaływania powinny dotyczyć wszystkich uczniów, ale szczególne znaczenia będą mieć dla tych, dla których pandemia była okresem wyjątkowo stresującym.

Warto zwrócić uwagę na:

1. Problemy natury emocjonalnej lęki czy objawy depresyjne u dzieci klas I-III Objawami obniżenia nastroju widocznymi dla rodzica i nauczyciela mogą być: bóle brzucha, głowy, nóg, apatia, zwiększona drażliwość, brak zainteresowania tym, co się lubiło robić wcześniej, niechęć do współpracy, nadmierna reakcja na krytykę, pesymistyczna ocena rzeczywistości, poczucie odrzucenia i bycia niepotrzebnym, brak zainteresowania lekcjami. Może to niepokoić, gdy powtarza się regularnie, a wcześniej u dziecka takich reakcji nie zauważaliśmy.
2. U starszych dzieci możliwe objawy to: smutek, przygnębienie, niezdolność do odczuwania przyjemności, spadek zainteresowania tym, co wcześniej stanowiło źródło radości, brak energii, motywacji, zaniedbywanie higieny osobistej (wyraźnie widoczne podczas lekcji WF czy pozalekcyjnych zajęć sportowych), nadmierna reakcja na krytykę, drażliwość, płaczliwość, łatwe wpadanie w złość lub rozpacz,  wrogość w stosunku do otoczenia, apatia, poczucie bezwartościowości/ winy, osłabienie koncentracji, częste mówienie o chorobach czy śmierci, wypowiedzi typu ”I tak się nie uda”, „To nie ma sensu”, „I tak nie dam rady”, „Na pewno sobie nie poradzę” itp., „Chyba się zabiję”, „Po co żyć?”. Mogą temu towarzyszyć działania mające na celu samookaleczanie się czy inne zachowania o charakterze autodestruktywnym. Wiąże się to z obawami o możliwość zakażenia koronawirusem, u niektórych uczniów obawy dotyczyć mogą śmierci swojej i bliskich, pogorszeniem się sytuacji materialnej rodziny. Lęk przed zachorowaniem i śmiercią to specyficzne rodzaje lęku towarzyszące pandemii. Udział w lekcji wychowania fizycznego może budzić dodatkowy niepokój ze względu na zmniejszony dystans fizyczny podczas wykonywania ćwiczeń. Rekcje lękowe mogą przyjąć postać zaburzeń panicznych czyli (jak wykazuje klasyfikacja DSM-5) nagłego przypływu intensywnego lęku lub dyskomfortu, który osiąga kulminację w ciągu minut i podczas którego występują cztery lub więcej spośród objawów: uczucie silnego, nierównego lub przyspieszonego bicia serca, pocenie się, drżenie lub trzęsienie się, spłycony oddech, uczucie duszności, wrażenie dławienia się, ból lub dyskomfort w klatce piersiowej,  nudności, ból brzucha, zawroty głowy, dreszcze, uczucie gorąca, parestezje (poczucie odrętwienia lub mrowienia), poczucie „bycia obok siebie”, obawa przed utratą kontroli, poczucie nadchodzącej śmierci.

    Zatem bardzo prosimy Rodziców o obserwowanie swoich dzieci i podejmowanie stosownych działań profilaktycznych.

W przypadku zaś zauważenia zmian w zachowaniu dzieci zawsze warto zwrócić się o pomoc do specjalistów: psychologa, pedagoga czy  psychiatry.